Kapitalist rasyonalite olarak kendisine sunulan şeyler karşısında dehşete düşen Oblomov, arkadaşı Ştoltz’a şöyle yakınıyordu: “Burada gerçek insan nerede? İnsanın bütünlüğü, bozulmamışlığı nerede kaldı? Nereye saklandı insan? Kendi meziyetlerini böyle ıvır zıvır için nasıl israf etti?” Oblomov’un soruları, kapitalizmin Rusya topraklarında yeni gelişmekte olduğu bir dönemde, ustaca yapılmış gözlemlere dayanıyor. Ama insanın kayboluşu yalnızca bununla sınırlı değil. Modern kapitalist toplumun rasyonelleşmesi aynı zamanda akıl yitimiyle birlikte yürüdü daima. Yani sorun yalnızca kapitalizmin bize “rasyonalite” olarak sunduğu…

Evden çalışma, her ne kadar uzun bir geçmişe sahip olsa da, pandemi ile birlikte hayatlarımıza daha yoğun olarak girmiş bulunuyor. Öyle ki şimdiden gerek dünyada gerekse de Türkiye’de pek çok şirket, evden çalışmayı pandemi sonrasında da kalıcı hale getirmeyi planladıklarını açıkladı. Elbette bunun bazı doğal sınırları var. Fakat yine de evden çalışmanın uygulanabileceği iş kollarında, bunun yaygınlık kazanıyor olması üzerine düşünmemiz gerekiyor. Evden çalışma fikrinin ilk bakışta kulağa hoş gelen bir yanı var. Bütün o…

Çalışmanın günümüz toplumundaki karakteri bir sis perdesi ile örtülmüş gibidir. Pek küçük yaşlardan itibaren meslekler üzerine düşünürüz, toplumsal yaşamın popüler olan veya olmayan ürünleri bize bunun çeşitli yönlerden imajını sürekli olarak sunar. Bu anlamda toplumsal yaşamı bu kadar çok işgal eden ikinci bir kavrama rastlamak aslında zordur. Fakat bu kadar göz önünde olmasına rağmen, bu bir anlamda tarih aşırı kavramın gözlerden gizlenen bir yanı da vardır: doğal olmayan bir şekilde biçimlendirilmiş kapitalist karakteri. Ama bu…

Marx’ın düşüncesi, dünyanın mevcut durumunu anlamak ve nihayetinde onu değiştirmek isteyenler için hala en önemli kılavuzdur. Bu anlamda Sartre, Marksizm için “çağımızın düşünsel ufku” derken son derece haklıydı. Ne var ki, bugünün dünyası henüz bu gerçeğe oldukça uzak bir dünyadır. Tüm dünyayı etkisi altına alan bir virüs salgınının gölgesinde yaşadığımız şu günlerde, pek tabii biçimde, dünyanın geleceği de büyük yıkım ile çevresel kriz arasında bir seçime doğru yol alıyormuş gibi görünüyor. Kapitalizm, tarihin en büyük…