Merkezi planlama araçlarını tasfiye eden neoliberal rejimler, pandeminin salt ekonomik etkileriyle değil, bizzat kendisiyle de mücadelede aciz.
Olağanüstü bir dönemde olağanüstü bir sayıyla karşınızdayız. Yeni Koronavirüs salgını tüm dünyada hayatın olağan akışını kesintiye uğratırken dördüncü sayımızı sadece dijital ve erişime açık olarak yayımlıyoruz. Tabii bu sayıya dair ilk planlamamızın dışına çıkıp salgınla ilgili içeriklere ağırlık vererek…
Koronavirüs salgını insanlığa doğa yasalarından azade olmadığını bir kez daha hatırlattı. Uzay teknolojisi, işçisiz fabrikalar, yapay zeka çalışmaları… bu süreçlerin temsil ettiği büyük bilimsel atılım, doğaya bir düzeyde müdahale yeteneği getirse de doğa yasalarını ve doğanın temel işleyiş mekanizmalarından evrimi yok sayabilmek olanaksız.
Koronavirüs’ün hatırlattıkları bununla sınırlı değil. İlaç tekellerinin sınıf karakterlerinin doğrudan sonucu olan suçlarını bahane ederek aşı karşıtlığı yapan, bilime düşmanlık eden ne kadar şarlatan varsa hepsi heyecanla COVID-19 aşısının bulunmasını bekliyor. Allah’la konuştuğunu, Azrail’i tokatladığını, yanmaz kefen ya da oturulan evi yıkılmaz yapan seccade sattığını iddia eden sahtekar din tacirleri bu kez virüsü yenen muska, dua vb. iddiasında bulunamadı. Virüsten korunmak için kendi kerametlerine değil sabuna, suya, plastik eldivene başvurmayı tercih ediyorlar.
Koronavirüs hatırlatmaya devam ediyor. Neoliberalizmin inkar edilen iflasını, sosyal devleti, kapitalizme “sosyal devlet” tavizini verdiren sosyalizmi…
Hayal aleminde değiliz. Kapitalizmin girdiği şu veya bu çıkmazın kendiliğinden sosyalizmi çağırmayacağını bilecek kadar gerçekçiyiz. Ancak bundan 30 yıl önce Sovyetler Birliği çözüldüğünde nihai zaferlerini kazandıklarını sanan liberallerin bugün ne kadar çaresiz, ne kadar panikte olduklarını görüyoruz. Egemenlerin çaresizliğinin yarattığı kaosu ve bu kaotik ortamın devrimci arayışlar için yarattığı olanakları da…
Egemenler panikte. Salgın hayatın olağan akışını kesintiye uğratırken neredeyse tüm ekonomik faaliyetler de durma noktasına geldi. Stokçuluk, karaborsacılık, iflaslar, kitlesel işsizlik, belirsizlik… tüm kaynakların emekçilerin ortak aklı tarafından insan yararına kullanılması anlamına gelen merkezi planlamayı “totaliter” bularak reddeden serbest piyasa miti1“Ali Rıza Güngen’le Röportaj: ‘Serbest Piyasa’ Miti Salgından Yara Alıyor”, DSosyal, 14 Mart 2020 https://dsosyal.com/kisa-yazi/roportaj/ali-riza-gungenle-roportaj-serbest-piyasa-miti-salgindan-yara-aliyor/ bugün bunların karşısında çaresiz. İnsan hakları ve sosyal refah cenneti diye parlatılan Avrupa Birliği’nin yüz üstü bıraktığı İtalyan emekçileriyse öfkeli.
Merkezi planlama araçlarını tasfiye eden neoliberal rejimler, pandeminin salt ekonomik etkileriyle değil, bizzat kendisiyle de mücadelede aciz. 3-4 yıldır çok sayıda bilimci insanlara bulaşabilen yeni bir Koronavirüs türünün evrimleşmesiyle ortaya çıkacak bir salgın olasılığına karşı uyarılar yaparken ilaç tekellerinin karlı bulmadığı aşı geliştirme çalışmalarına kaynak ayrılmadığı için bugün dünya halkları pandemi karşısında savunmasız2Özgür Gültekin, “Koronavirüs’e Tacını Kapitalizm Giydiriyor”, DSosyal, 16 Mart 2020 https://dsosyal.com/makale/koronaviruse-tacini-kapitalizm-giydiriyor/.
Sovyetler Birliği’nin varlığı, en başta çok büyük ve güçlü bir ülkede işçi sınıfı iktidarı anlamına geliyordu ve tüm ülkelerde işçi sınıfı adına büyük bir kazanımdı. Bu kazanımın ortadan kalkması, yine tüm ülkelerde patron sınıfı adına büyük bir kazanım anlamına geldi ve geçmişte işçi sınıfına zorunlu olarak verdikleri ödünlerden vazgeçmeye başladılar.
Bir zamanlar yerli aşı üretilen Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü kapatılarak halkımızın pandemi karşısında savunmasız, ülkemizin ilaç tekellerinin pazarı haline getirilmesi de sınıf mücadelesinin tezahürlerinden biri olarak önemliydi. Cumhuriyet kazanımları derken meselemiz “eski Türkiye” nostaljisi değil, sınıf mücadelesi.
Sistem krizde, egemenler panikte, emekçiler öfkeli… bunların yarattığı kaotik ortamda devrimci arayışların daha fazla zemini var. Çok uzaklarda bir masalsı diyara hayali bir yolculuk anlamında değil bugünün gerçek çelişkilerine gerçek müdahaleler, gerçek yanıtlar anlamında bir devrimci arayıştan söz ediyoruz. Bu arayışın farklı ayakları var.
Öncelikle ayağımızın gerçeklik zeminine bastığına emin olacağız. Emekçilerin önceliği hayatta kalmak, yani enfekte olmamak ve enfeksiyondan kaçarken aç kalmamak… öyleyse buradan başlayacağız.
Bu bağlamda #EvdeKal çağrısı ile #EvdeKalDemesiKolay itirazı arasında çelişki bulunmamakta. Pandemi koşullarında devrimci arayış, bu ikisini eş zamanlı dile getirmeyi gerektirmekte.
Bu iki çağrıya pandeminin niteliği ve boyutlarına, sistemin pandemi karşısındaki çaresizliğine, pandemiyle ve getirdiği ekonomik yıkımla mücadele için yapılması gerekenlere dair gerçekçi ve devrimci bir söz de eşlik etmeli. Mart ayı boyunca DSosyal’de ve Devrim’in bu sayısında tam olarak bunu yapmaya çalıştık3DSosyal’de ilk iki nottakiler dışında konuyla ilgili yer alan içerikler şu şekildedir: Sinan Akmeşe, “Koronavirüs Nedir, Ne Değildir?”, DSosyal, 14 Mart 2020 https://dsosyal.com/makale/koronavirus-nedir-ne-degildir/
“Salgına Karşı 10 Toplumsal Önlem” DSosyal, 15 Mart 2020 https://dsosyal.com/video/salgina-karsi-10-toplumsal-onlem/ Gökberk Alagöz, Mithat Çelik, Sinan Akmeşe, Yigilante Kocagöz, “Yaşam Bilimlerine Giriş için 10 Kitap”, DSosyal, 21 Mart 2020 https://dsosyal.com/kisa-yazi/liste/yasam-bilimlerine-giris-icin-10-kitap/ Murad Karabulut, “Meslek Liselerinde Maske Üretimine İlişkin Sorular”, DSosyal, 25 Mart 2020 https://dsosyal.com/kisa-yazi/meslek-liselerinde-maske-uretimine-iliskin-sorular/.
“Evde kal” çağrısı yapılan emekçiler evde kalabilmelerinin koşulları yaratılmayarak açlıkla virüs arasında kaderlerine terk edilirken…
“Beni virüs değil sizin bu düzeniniz öldürür” diyen emekçiyi gözaltına almaya gelince karşımıza dikilen iktidar iş sorunları çözmeye gelince topladığı vergilerin hesabını vermeyip “Pamuk eller cebe” derken ve İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediyelerinin bağış toplamasına yasayı çiğneyerek engel olurken…
“Pandemi hastanesi” ilan edildiği söylenen özel hastanelerde yurttaşlara fahiş faturalar çıkarılıp sağlık emekçileri yeterli donanımdan, güvenlik önlemlerinden ve gerekli sosyal güvencelerden yoksun çalışmaya zorlanırken…
Apar topar uzaktan eğitime geçilen üniversitelerde altyapı yetersizlikleri ve uzaktan eğitimden yararlanabilme olanaklarındaki eşitsizliklerin yarattığı adaletsizlik karşısında öğrencilere “Dersi seneye bırak” ya da “Okulu dondur” diye yanıt verilirken…
Aynısını yapmaya, “Şimdi tam sırası” diyerek siyaset yapmaya devam edeceğiz.
Ve elbette pandeminin yarattığı olağanüstü koşullarda fiziksel mesafemizi korurken dayanışmayı büyütmenin, örgütlenmenin, mücadele etmenin yeni biçimlerini geliştirmek için çabalayacağız.
Bu kan denizinin ufkundan kızıl bir güneş doğsun diye…
Notlar:
[1] “Ali Rıza Güngen’le Röportaj: ‘Serbest Piyasa’ Miti Salgından Yara Alıyor”, DSosyal, 14 Mart 2020 https://dsosyal.com/kisa-yazi/roportaj/ali-riza-gungenle-roportaj-serbest-piyasa-miti-salgindan-yara-aliyor/
[2] Özgür Gültekin, “Koronavirüs’e Tacını Kapitalizm Giydiriyor”, DSosyal, 16 Mart 2020 https://dsosyal.com/makale/koronaviruse-tacini-kapitalizm-giydiriyor/
[3] DSosyal’de ilk iki nottakiler dışında konuyla ilgili yer alan içerikler şu şekildedir:
Sinan Akmeşe, “Koronavirüs Nedir, Ne Değildir?”, DSosyal, 14 Mart 2020 https://dsosyal.com/makale/koronavirus-nedir-ne-degildir/
“Salgına Karşı 10 Toplumsal Önlem” DSosyal, 15 Mart 2020 https://dsosyal.com/video/salgina-karsi-10-toplumsal-onlem/
Gökberk Alagöz, Mithat Çelik, Sinan Akmeşe, Yigilante Kocagöz, “Yaşam Bilimlerine Giriş için 10 Kitap”, DSosyal, 21 Mart 2020 https://dsosyal.com/kisa-yazi/liste/yasam-bilimlerine-giris-icin-10-kitap/
Murad Karabulut, “Meslek Liselerinde Maske Üretimine İlişkin Sorular”, DSosyal, 25 Mart 2020 https://dsosyal.com/kisa-yazi/meslek-liselerinde-maske-uretimine-iliskin-sorular/
