İki yıl önce 14 Ağustos 2020’de bir iş cinayeti haberi ile sarsılıyoruz.1https://sendika.org/2020/08/merkez-ankara-insaatinda-20-kattan-dusen-isci-hayatini-kaybetti-594188/ Merkez Ankara Konut Projesi inşaatında çalışan bir işçi, öğle saatlerinde 20’nci kattan asansör boşluğuna düşerek yaşamını yitiriyor. Nerdeyse her gün iş cinayeti haberini aldığımız memlekette yine sıradan bir gün diyoruz. Anlık bir üzüntünün ardından yaşamımıza devam ediyoruz. Asansör boşluğuna düşen işçi ise 2020 yılında iş cinayetlerinde hayatını kaybeden 2427 işçinin arasına dahil oluyor.2http://www.isigmeclisi.org/site_icerik/2021/1ocak/1rapor.pdf
İki yıl sonra neredeyse aynı gün, aynı saatlerde ve aynı inşaata ait şantiyede stajyer inşaat mühendisi öğrencisi beton kalıplarının üzerine devrilmesi sonucu yaşamını yitiriyor. Ankara’da şiddetli yağış olacağı ve fırtına yaşanacağı günler öncesinde biliniyor. Uyarılar yapılıyor. Rüzgar hızının saatte ortalama 40 km’yi geçmesine, AFAD’ın ve Ankara Valiliği’nin uyarılarına rağmen Merkez Ankara projesi şantiyesinde çalışmalar durdurulmuyor. Hacettepe Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü 2’nci sınıf öğrencisi Taha Öztürk, ODTÜ Mimarlık öğrencisi Ege Kıratlı ve Atatürk Üniversitesi İnşaat Mühendisliği öğrencisi Emre Çetin ilk staj gününde şantiyeye çıkartılıp kilolarca beton kalıbının yapımı devam eden binaların üstüne taşınması izletiliyor. Bu sırada çıkan fırtınada vinçten ayrılan kalıplar öğrencilerin üzerine düşüyor. Taha Öztürk olay yerinde hayatını kaybederken yaralanan Ege Kıratlı ve Emre Çetin de hastaneye kaldırılıyor. Boynu kırılan ve beyin kanaması geçiren Emre Çetin’in hayati tehlikesi sürüyor. Ege Kıratlı’nın ise kalça kemikleri tamamen parçalanmış durumda.
Aradan geçen 2 yılda neredeyse aynı saatlerde yaşanan iki iş cinayeti tesadüf diyebilir miyiz? Merkez Ankara Konut Projesi inşaatı kiminmiş biraz yakından bakalım ve sorumuza yanıt arayalım.
Olaylı şantiye AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hemşerisi, AKP’li vekil Asuman Erdoğan’ın eşi Fatih Erdoğan’a ait Pasifik İnşaat’ın.
Fatih Erdoğan, AKP’li belediyelerden sayısız kez milyonlarca lira tutarında ihale almasıyla biliniyor. Hatta AKP tarafından İhale Kanunu’nun sadece deprem ve afet gibi olağanüstü acil haller için öngördüğü “21/b” maddesi kullanılarak ihalelerin verildiği bir şirket.3https://www.sozcu.com.tr/2019/ekonomi/yarim-kalan-insaat-tamamindan-pahali-5510352/ Sahibi olduğu Pasifik İnşaat ise Ankara’da TOKİ’nin Ufuk Üniversitesi’nden aldığı arazi üzerine Next Level Alışveriş ve İş Merkezi’ni de kamu bankası olan Ziraat Bankası’ndan aldığı krediyle yaptırmıştı. Next Level’ın alışveriş bölümüne de, Pasifik İnşaat Ziraat Bankası’ndan aldığı kredileri ödeyemeyince 412 milyon lira karşılığında banka el koymuştu. Hatırlatalım, Next Level’ın açılışını AKP Genel Başkanı Erdoğan yapmıştı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun katıldığı törenle 4 Aralık 2020’de İstanbul’dan Çin’e uğurlanan “ilk ihracat treni”, Maltepe İstasyonu’nda üzerindeki pankartlar söküldükten sonra Halkalı Garı’na geri getirilmişti. Birleşik Taşımacılık Sendikası (BTS) açıklamasa bu trenin Çin’e kadar gittiği sanılacaktı. Çin’in gümrük işlemlerini eksik bulduğu için yük aldığı yere geri gönderilen trenin sahibi ise Pasifik Eurasia isimli firma. Evet bu firma da yine ne tesadüf ki Fatih Erdoğan’ın Pasifik İnşaat’ına ait.
Tüm bu olanlardan Kazakistan rahatsızlık duyuyor ve resmi taşımacılık şirketi KTZ Express AŞ, üstü kapalı TCDD’yi uyararak Fatih Erdoğan’a ait şirketin daha önce onaylanmış olan tarifeleri büyük ölçüde aştığını bildiriyor. Durum öyle bir noktaya geliyor ki Fatih Erdoğan hakkında demiryolu hattında bir tekel kurup kurmadığına dair Meclis’e soru önergeleri veriliyor. Devletin en üstü tarafından sırtı sıvazlanan, devletin bankasına dahi deyim yerindeyse ‘borç takan’ Fatih Erdoğan doymuyor. Devletten ihale almak isteyen şirketlerin kendisine ait Next Level alışveriş ve iş merkezinden ofis satın almaya zorlandıkları iddiası ise henüz yanıtlanmış değil.4https://www.cafemedyam.com/2020/12/07/skandalin-arkasindan-erdoganin-koylusu-raylarin-fatihi-cikti/
2020 yılında İller Bankası Genel Müdürlüğü’ne, Merkez Ankara projesinde R Bloğu kiralaması için yetki veriliyor. Daha proje tamamlanmadan, maket hali kiralanıyor ve halk için kullanılması gereken milyonlarca lira buraya aktarılıyor.5https://www.gercekmuhabir.com/parlamento/chpli-kilic-iller-bankasi-merkez-ankara-projesinde-kiraci-h91453.html
Halkın faydası için kullanılması gereken kamu kaynakları iktidar destekli projelere, gruplara işte böyle aktarılıyor. Sermayenin kârının öncelendiği Türkiye’de, patron partisi olan AKP üyelerinin çıkarları işçilerin, stajyerlerin canı pahasına korunuyor. Kalıpların vinçle taşındığı, vincin dahi sabitlenmediği ve bir mühendis adayı gencin hayatını kaybettiği şantiyede sorumlu müdürler “Biz öğrencilere iş güvenliği eğitimi verdik. Ya vinç de çocukların üstüne düşseydi” diyerek pişkince bir savunma yapabiliyor ve bir anda tüm sorumluluğu hayatını kaybedene yıkabiliyor.
İşte böyle yüzsüzce, iktidardan alınan cezasızlık garantisinin verdiği güçle ortaya çıkarılan yolsuzluklar örtbas ediliyor. Ortaya çıkaranlar ise cezalandırılıyor. Tıpkı Merkez Ankara projesinde İller Bankası’nın taşınması sonrası işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından çalışmaya uygun olmayan koşulları belgeleyen, kabloların ortada olduğu şantiyede ‘Bu ortamda çalışılmaz, can güvenliğimiz yok’ diyen İller Bankası’nda görevli memurun işine son verildiği gibi.
Vahşice bir sistem, vahşi bir iktidar ve işçi katliamını yaratan çalışma koşulları… Büyük umutlarla kazandığın üniversitede zorunlu stajın için uyandığın bir gün adının iş cinayeti raporlarında geçeceğini bilemiyor insan. Tıpkı 21 yaşındaki Taha Öztürk gibi.
Bildiğimiz şey ise bu yaşananların hiçbirisinin tesadüf olmadığı. Göz göre göre geliyorum diyen iş cinayetinin sorumlularının yargılanacağı, bu cinayete yol açan, göz yuman her bir kişinin yargılanacağı ve tüm emekçilerin güvenle yaşayabileceği bir Türkiye’yi kendi ellerimizle inşa edeceğiz, Taha’ya sözümüz olsun.
Notlar:
[1] https://sendika.org/2020/08/merkez-ankara-insaatinda-20-kattan-dusen-isci-hayatini-kaybetti-594188/
[2] http://www.isigmeclisi.org/site_icerik/2021/1ocak/1rapor.pdf
[3] https://www.sozcu.com.tr/2019/ekonomi/yarim-kalan-insaat-tamamindan-pahali-5510352/
[4] https://www.cafemedyam.com/2020/12/07/skandalin-arkasindan-erdoganin-koylusu-raylarin-fatihi-cikti/
