8 Temmuz 2018 tarihinde Uzunköprü-Halkalı hattında Halkalı yönünde hareket eden TCDD’nin işletmesindeki yolcu trenine ait 5 vagon Çorlu’nun Sarılar köyü yakınlarında raydan çıkarak devrildi. Kaza sırasında trende bulunan 6 personel ve 362 yolcudan 312 yolcu yaralanırken 7’si çocuk 25 yolcu hayatını kaybetti. Facia sonrasında ilk resmi açıklamayı yapan yetkili olan dönemin Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan, facianın “aşırı yağışlar nedeniyle” meydana geldiğini söyledi.1https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-44759114
Bilirkişi Raporu
Facianın araştırılması için kurulan bilirkişi heyetine atanan Mustafa Karaşahin’in aynı zamanda facianın yaşandığı tren hattının yenileme projesinin danışmanı olduğu bilinmekteydi. Avrupa Komisyonu’nun finansörlüğündeki söz konusu projenin ise finansman onayından 9 yıl sonra, facianın yaşandığı 8 Temmuz günü komisyona sunulduğu ortaya çıktı.2https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/ihmalin-bedeli-25-can-oldu-para-var-proje-yok-1077525 Mustafa Karaşahin’in ayrıca 2004’te Sakarya’nın Pamukova ilçesinde Ankara-İstanbul hattında meydana gelen 41 yolcunun öldüğü, 89 yolcunun yaralandığı faciayı araştıran heyette de yer alması ve her iki facianın da araştırma heyetinde bulunan bir diğer isim olan Sıddık Yarman’ın Uzunköprü-Halkalı hattının sinyalizasyon ihalesini alan firmanın yönetim kurulunda olması, heyetin tarafsızlığına gölge düşüren diğer etkenlerdi.3https://archive.is/8msN4#selection-3387.127-3387.150
8 Ekim’de savcılığa sunulan ilk bilirkişi raporunda facianın kâgir (taş ya da tuğladan) menfez ile tren raylarının arasında aşırı yağışlar nedeniyle boşluk oluşmasından kaynaklandığı öne sürüldü. Ankara milletvekili Murat Emir 9 yıl boyunca bakanlık uygun bir proje hazırlayamadığı için hat yenileme çalışmasına başlanamadığını iddia ederken4http://www.gercekgundem.com/guncel/35286/10-yildir-proje-sunulamadi-ihmal-25-can-aldi bilirkişi raporunda Demiryolu Bakım Servis Müdürlüğü’nün Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden alınan bilgi doğrultusunda faciadan 10 gün önce aşırı yağış beklendiğini ve gerekli tedbirlerin alınmasını talep ettiği belirtildi. Demiryolu hattının 1900’lü yılların başında veya öncesinde yapıldığının tahmin edildiği raporda 9 yıldır gündemde olan hat yenileme projesini gerçekleştirmeyen bakanlığın sorumluluğuna değinilmezken Demiryolu Bakım Servis Müdürlüğü’nün 10 gün önceki uyarısına rağmen gerekli bakımları yapmadığı gerekçesiyle yalnızca Demiryolu Bakım Müdürü Turgut Kurt, Yol Bakım Onarım Şefi Özkan Polat, Hat Bakım ve Onarım Memuru Celaleddin Çabuk ile Köprüler Şefi Çetin Yıldırım “asli kusurlu” bulundu.5https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/corludaki-tren-faciasinin-bilirkisi-raporu-10-gun-once-uyari-yapildi-1112976
Soruşturma
Çorlu Cumhuriyet Başsavcılığı’nın “taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma” gerekçesiyle, siyasetçiler, bürokratlar ve TCDD’nin üst yönetiminde yer alan kişilere başlattığı soruşturma 28 Şubat’ta tamamlandı. Soruşturma sonucunda tren şefi Hüseyin Kahraman, makinistler Halil Altınkaya ve Suat Şahin ile üst kademe yetkililer hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilirken Hat Bakım Onarım Memuru Celaleddin Çabuk, Yol Bakım ve Onarım Şefi Özkan Polat ve Köprüler Şefi Çetin Yıldırım hakkında “taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma” suçundan iddianame hazırlanarak Çorlu 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildi.6https://www.evrensel.net/haber/374699/corlu-tren-kazasi-icin-kovusturmaya-yer-yok-karari-suclu-olenler-mi
Ölenlerin yakınları yaşanan faciayla ilgili sadece TCDD kurumsal organizasyon şemasının en alt kademesinde bulunan 4 kişi hakkında dava açılması kararına Çorlu Adliyesi ve AYM önünde tepkilerini gösterirken Demiryolu Bakım Müdürü Turgut Kurt da avukatları aracılığıyla savcılığa 15 Şubat 2016’da Yol Servis Müdürlüğü’ne gönderdiği yazı ile hat bakım el kitabının uygulanabilmesi, seyrüsefer güvenliği, iş sağlığı ve yol bakım onarım işlerinin yapılabilmesi için nüve kadrolara göre iki postabaşısı ve bir kontrol işçisi kadrosunun açılmasını talep etmiş olduğunu iletti. Buna karşılık TCDD Teftiş Kurulu hazırladığı teftiş raporunda, facianın “önüne geçilmesi imkansız, irade dışı, beklenmedik yoğun yağışlar sonucu oluşan sel nedeniyle meydana geldiği” belirtilip dava açılan dört personelin de kusursuz olduğunu öne sürdü.7https://www.hurriyet.com.tr/gundem/tcdd-iki-yil-once-bekci-icin-uyarilmis-41155041
Dava Süreci
Alt kademedeki görevlilerin “taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olmak” suçlamasıyla 2’şer yıldan 15’er yıla kadar hapis istemiyle yargılandığı davanın ilk duruşması 3 Temmuz 2019 tarihinde Çorlu 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Mahkeme salonunun kapasitesinin yetersiz olması sebebiyle ailelerin bir kısmının salona alınmadığı, buna tepki gösteren ailelere uygulanan polis müdahalesi sonucu geç başlayan, ardından avukatların ailelere darp emrini kimin verdiğinin belirlenmesi için suç duyurusunda bulunması üzerine mahkeme heyetinin davadan çekildiği duruşmayla başlayan davada 8 duruşma geride kaldı.
Faciada hayatını kaybeden Oğuz Arda Sel’in annesi Mısra Öz’e “Cumhurbaşkanı ve mahkeme heyetine hakaret” gerekçeleriyle,8https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2020/01/03/misra-oz-sele-bir-degil-iki-sorusturma-acilmis ölen ve yaralananların aileleri ile avukatlarına ise “toplantı ve gösteri yürüyüşünde görevlendirilenlerin görevlerini yapmalarına engel olma” gerekçesiyle dava açıldı.9https://www.gercekgundem.com/guncel/162397/corlu-aileleri-hakim-karsisina-cikti Mısra Öz’e “kamu görevlilerine hakaret” gerekçesiyle 8 bin 840 TL para cezası kesilirken10https://www.evrensel.net/haber/425518/corlu-tren-katliaminda-oglunu-kaybeden-misra-oze-8-bin-840-lira-para-cezasi-verildi faciayı araştıran gazeteci Mustafa Hoş da “yargı otoritesini bilinçli olarak baskı altına almak” suçlamasıyla yargılanarak 40 bin TL tazminat cezasına mahkum edildi.11https://haber.sol.org.tr/haber/corlu-tren-faciasini-arastiran-gazeteci-mustafa-hosa-40-bin-tl-tazminat-cezasi-25483
Değişen bilirkişi heyetinin 6. duruşmadan sonra hazırladığı yeni bilirkişi raporunda “TCDD Genel Müdürlüğü’nün altyapı ve sanat yapılarını yenilemeden sorumlu başkanlığının kusurlu olduğu kanaatine varılmıştır” ifadesine yer verilip TCDD Genel Müdürlüğü Ar-GE Birimi, ilgili Demiryolu Emniyet ve Risk Yönetimi Müdürlükleri ve diğer müdürlüklerin kusurlu bulunmasına rağmen 7. duruşmadan önce mahkemeye sunulan ek bilirkişi raporunda “Bütün bu bulgular demiryolu altyapısının uygun olduğunu, kazanın meydana gelmesinde altyapı ile ilgili bir etkinin söz konusu olmadığını göstermektedir” ifadesine yer verilerek kurumsal sorumluluklar bir kez daha sümen altı edildi.12https://haber.sol.org.tr/haber/corluda-bir-el-devreye-girdi-bilirkisi-ek-raporunda-altyapi-yeterli-denildi-27662
Davanın 7. duruşması 16 Mart’ta mahkemenin talebi üzerine hazırlanan ek bilirkişi raporunun okunmasıyla başladı. Ek bilirkişi raporunda geçen “Kaza mahallindeki menfezlerin ve boru geçişlerin kapasiteleri, havza debileri için yetersizdir. Ayrıca boru geçişlerin girişleri toprak altında kaldığından çalışmadıkları tespit edilmiştir. Kaza güzergahı üzerinde demiryolu hidrolik sanat yapıları ve akarsu yatak düzenlemeleri günümüz mühendislik hizmetine uygun değildir” ifadelerinin tutanaklara geçirildiği duruşma TCDD’nin avukatlarının görüntü izleme ve davaya mağdur sıfatıyla müdahil olma talebinin reddedilmesiyle sonuçlandı.13https://www.evrensel.net/haber/428203/corlu-tren-katliami-davasi-7-eylule-ertelendi-geciken-adalet-adalet-degildir
7 Eylül tarihinde görülen 8. duruşmada Mısra Öz ailelerin adalet beklentilerini “Savcı Özkurşun, altı aydır ne yaptı merak ediyorum. Biz sizin gül cemalinizi görmek için altı ay beklemedik. Yine dört sanık burada. İddianamenin içinde üç yıldır 25 kişinin ölümüne neden olan Binali Yıldırım, Ahmet Aslan, İsa Apaydın ve diğer yetkililer yok. Heyetiniz katilleri koruyor! Katilleri koruyor savcınız! Sağlanamamış adalet, savcının omuzlarında. Adaleti sağlayın” sözleriyle dile getirdi. Avukatların savcı Galip Yılmaz Özkurşun hakkındaki görevi kötüye kullanmaktan ve adil yargılamayı etkilemekten suç duyurusunda bulunulması talebi kabul edilerek dava 25 Ocak 2022 tarihine ertelendi.14https://m.bianet.org/bianet/toplum/249842-bu-dosyaya-erdogan-in-golgesi-dustu
Davanın 9. duruşması bugün görülüyor. Göz göre göre gelen Çorlu’daki tren faciasında yakınlarını yitirenler ile avukatlarının baskılara rağmen sürdürdükleri adalet arayışının takipçisi olacağız.
Notlar:
[1] https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-44759114
[2] https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/ihmalin-bedeli-25-can-oldu-para-var-proje-yok-1077525
[3] https://archive.is/8msN4#selection-3387.127-3387.150
[4] http://www.gercekgundem.com/guncel/35286/10-yildir-proje-sunulamadi-ihmal-25-can-aldi
[5] https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/corludaki-tren-faciasinin-bilirkisi-raporu-10-gun-once-uyari-yapildi-1112976
[6] https://www.evrensel.net/haber/374699/corlu-tren-kazasi-icin-kovusturmaya-yer-yok-karari-suclu-olenler-mi
[7] https://www.hurriyet.com.tr/gundem/tcdd-iki-yil-once-bekci-icin-uyarilmis-41155041
[8] https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2020/01/03/misra-oz-sele-bir-degil-iki-sorusturma-acilmis
[9] https://www.gercekgundem.com/guncel/162397/corlu-aileleri-hakim-karsisina-cikti
[10] https://www.evrensel.net/haber/425518/corlu-tren-katliaminda-oglunu-kaybeden-misra-oze-8-bin-840-lira-para-cezasi-verildi
[11] https://haber.sol.org.tr/haber/corlu-tren-faciasini-arastiran-gazeteci-mustafa-hosa-40-bin-tl-tazminat-cezasi-25483
[12] https://haber.sol.org.tr/haber/corluda-bir-el-devreye-girdi-bilirkisi-ek-raporunda-altyapi-yeterli-denildi-27662
[13] https://www.evrensel.net/haber/428203/corlu-tren-katliami-davasi-7-eylule-ertelendi-geciken-adalet-adalet-degildir
[14] https://m.bianet.org/bianet/toplum/249842-bu-dosyaya-erdogan-in-golgesi-dustu
